کلمه فرهنگ در فارسی مترادف با ادب، تربیت، دانش و آثار علمی و ادبی یک قوم و ملت و در اصطلاح عام تر مجموعه باورها و اعتقادات مردم در سالیان و قرون معنا گردیده است. مالیات رابطه ای تنگاتنگ با فرهنگ جوامع دارد. برای ارتقاء کیفیت و کمیت منطقی وصول مالیات ابتدا نیاز به شناخت آن و سپس زدودن فرهنگ جامعه از اعتقادات غلط و ناسازگار و جایگزینی آن با اعتقادات صحیح و سازگار می باشد. باید نوعی تلاش و توجه ملی از بالاترین سطوح تصمیم گیری و اجرایی یعنی دولت آغاز و به سازمان های وابسته دولتی و خصوصی و موسسه و بنگاه های اقتصادی و نهایتا در بین مردم سرایت داده شود. به عبارت ساده تر ، فرهنگ مالیات باید جزو نگرش فرهنگ جامعه گردد چرا که برخورداری از فرهنگ مالیاتی منجر به پذیرش شکل داوطلبانه آن از سوی گروه های اجتماعی می شود. اهمیت فرهنگسازی درخصوص مالیات یک استراتژی حیاتی و جدی است. اگر مودی مالیاتی و افراد جامعه بدانند پولی که به عنوان مالیات به دولت میپردازند صرف آبادانی کشور و ایجاد امکانات رفاهی برای خودشان می شود با میل و رغبت بیشتر حاضر به مشارکت هستند در مقابل عدم توجه به ایجاد زمینه ی فرهنگ سازی و نپرداختن به موقع مالیات خسارات جدی را به بدنه اقتصاد وارد میکند. دستیابی به اقتصادی سالم و متکی بر منابع مالیاتی و بهره گیری موثر از ثروت ملی، بخشی از شاخصههای موثر در توسعه و پویایی نظام های اقتصادی به شمار می رود. در این میان، بهره گیری موثر از عنصر فرهنگ شاخصهای است که توسعه اقتصادی بدون آن امکان پذیر نیست و با ارتقا فرهنگ مالیاتی می توان کشور را با تکیه بر درآمدهای مالیاتی اداره کرد. فرهنگسازی در عرصه های مختلفی از جمله تحول نظام مالیاتی کشور ، با حضور پررنگ رسانه ها و خبرگزاریها محقق می شود . مالیات به عنوان یکی از منابع اصلی درآمدی دولت ها و راهی برای بهبود سطح زندگی مردم در اکثر کشورهای جهان، از جایگاه ویژه ای برخوردار است و بر همین اساس، مسوولان و قانونگذاران بخصوص در کشورهای صنعتی و فرا صنعتی، همواره برای اخذ مالیات با دقت فراوان و متناسب با درآمد افراد، سعی و تلاش دارند. تغییر نگاه به مالیات به عنوان تامین کننده عمده درآمدهای بودجه ای ، بدون فرهنگسازی در سطح جامعه و تغییر نگاه مودیان مالیاتی به این مقوله محقق نمی گردد . مالیات ، مهمترین رکن تامین درآمدهای بودجه ای است. با استقرار نظام مالیاتی قوی و و ایجاد بسترهای فرهنگی مناسب و ترغیب مردم به پرداخت مالیات، می توان انتظار تشکیل ساختار اقتصادی قوی در کشور را داشت. بهبود نظام مالیاتی بدون در نظر گرفتن ارتقای فرهنگ مالیاتی محقق نمیشود. شفاف سازی اقتصادی و جلب اعتماد آحاد مردم برای پرداخت مالیات در صورتی محقق خواهد شد که فعالیتهای ترویج فرهنگ مالیاتی در سراسر کشور انجام گیرد.خوشبختانه امروزه برگزاری همایشها و جشنوارههای مختلف اقدامی در جهت تحقق این اهداف به شمار میرود. برقراری فرهنگ مالیاتی در کشور امری مهم در بهبود روند مالی و مالیاتی در کشور محسوب میشود. با ایجاد زمینههای مناسب درخصوص فرهنگ سازی مالیاتی میتوان بیش از پیش به منابع مالیاتی دسترسی پیدا کرد چرا که اکثریت مردم با امر مالیات آشنا شده و اقدام به پرداخت مالیات به بهترین شکل میکنند. اهمیت فرهنگسازی درخصوص مالیات یک استراتژی حیاتی و جدی است. اگر مودی مالیاتی و افراد جامعه بدانند پولی که به عنوان مالیات به دولت میپردازند صرف آبادانی کشور و ایجاد امکانات رفاهی برای خودشان می شود با میل و رغبت بیشتر حاضر به مشارکت هستند در مقابل عدم توجه به ایجاد زمینه ی فرهنگ سازی و نپرداختن به موقع مالیات خسارات جدی را به بدنه اقتصاد وارد میکند. استفاده از راهکارها و بازوهای مهم فرهنگ سازی مهمی چون صدا سیما و تبلیغات شهری و محیطی فاکتورهای مهمی در این امر می باشند. از دیگر سو، روشن کردن زوایای مثبت قوانین مالیاتی همچون نظام مالیات بر ارزش افزوده، نقشی تعیین کننده در تحقق اهداف بلند برنامههای کلان اقتصادی و رسیدن به افق اقتصادی مورد انتظار دارد. اگر مردم پرداخت مالیات را وظیفه خود در کمک به رشد و توسعه کشور تلقی کنند، بدون شک بسیاری از مشکلات دولت برطرف می شود و هزینههای وصول کاهش می یابد. آنچه مسلم است فرهنگ سازی در تمام مقولههای صنعتی به خصوص حوزههای خشکی مثل مالیات یک ضرورت انکار ناپذیر تلقی میشود; فرهنگ مالیاتی امروز به یک نگرش راهبردی در نظام مالیاتی کشور بدل گشته و بر این اساس، بهبود نظام مالیاتی و پویایی ساختار آن بدون تدوین و اجرای برنامه های بلند مدت و راهبردی در حوزه فرهنگسازی مالیاتی امری دور از انتظار به نظر می رسد. مالیات مهم ترین رکن تامین درآمدهای بودجه ای است و وظیفه یک نظام مالیاتی کارآمد، تامین هزینه های دولت و حرکت به سمت ثبات اقتصادی است و تغییر نگاه به مالیات به عنوان تامین کننده عمده درآمدهای بودجه ای، بدون فرهنگ سازی در سطح جامعه و تغییر نگاه مودیان مالیاتی به این مقوله محقق نمی شود همچنین باید از طریق فرهنگ سازی مالیاتی و پاسخ به شبهات مردم در این حوزه، زمینه افزایش درآمدهای مالیاتی را فراهم کرد.
تاریخ یادداشت: 1396/03/22
کلمات کلیدی: فرهنگ سازی مالیاتی